Enquête handel en retail in Brussel: wie staat er achter de toonbank?

In 2020 telde de retailsector in Brussel ongeveer 22.000 handelszaken. De sector biedt werk aan 61.000 voltijdse equivalenten, of ongeveer 9% van de totale werkgelegenheid. Maar wie gaat er precies schuil achter deze cijfers? Wat is het profiel en de achtergrond van de Brusselse handelaar-ondernemer? Het antwoord ontdek je hier!

De handel & retail in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is een bloeiende sector, die steeds vaker het onderwerp is van studie en analyse. Tegelijk groeit ook de belangstelling van de bevolking, samen met het toenemende maatschappelijk belang van de sector.

Er zijn vandaag heel wat studies voorhanden over de economische en commerciële impact van de sector. Toch is er weinig kennis over het profiel en de achtergrond van de retail-ondernemer in Brussel. Daar brengt deze studie verandering in. 

Onderzoek naar het profiel van de Brusselse handelaar/retailer

Via de enquête werden meer dan 1.300 handelaars ondervraagd rond 6 verschillende thema’s.

Deze enquête werd uitgevoerd tijdens de tweede helft van 2019, in samenwerking met de ULB. Zo’n 1.300 Brusselse handelaars en ondernemers beantwoordden de survey.

De uitkomst van deze peiling is het resultaat van uitgebreid veldwerk door het Data-team van hub.brussels, dat de enorme uitdaging aanging om meer dan 1.300 mensen persoonlijk te benaderen.

Doel van de enquête: peilen naar de socio-demografische samenstelling van de sector in Brussel, toegespitst op onafhankelijke en zelfstandige handelaar-ondernemers.

Het onderzoek focust op onderwerpen als opleiding, beroepservaring, nationaliteit en taalgebruik. De studie bevat een schat aan informatie over het profiel van de handelaar-ondernemer in Brussel. Enkele bevindingen van het onderzoek:

1/3 van de handelaren zijn vrouwen

Een eerste bijzondere vaststelling van het onderzoek: amper één derde van de ondernemers zijn vrouwen. 

Toch is er sprake van een inhaalbeweging: onder de handelaars met weinig beroepservaring (= startende of jonge ondernemers), is het aandeel vrouwen groter dan mannen.

2/3 van de handelaren is jonger dan 35 

Wat betreft de leeftijd van de ondernemers, is het cijfer in Brussel anders dan in de rest van het land. In België jonger is één derde jonger dan 35 jaar, in Brussel is dat meer dan twee op de drie.

Uit het onderzoek blijkt bovendien dat ongeveer de helft van de respondenten een loopbaan (als manager of werkgever) in de sector startte voor hun 25e. Zo’n20% was zelfs jonger dan 20 jaar toen ze aan de slag gingen.

¼ van de handelaren heeft minder dan 5 jaar ervaring

Gezien het overwegend jonge leeftijdsprofiel, hebben heel wat handelaars relatief weinig ervaring op de teller. 10% van de respondenten heeft minder dan twee jaar ervaring. Ongeveer 25% heeft minder dan 5 jaar ervaring in de sector.

¼ van de handelaars heeft een hoger diploma

Meer dan 75% van de respondenten heeft een diploma middelbare school. Een kwart beschikt ook over een diploma hoger onderwijs. Opmerkelijk: hoe hoger de opleidingsgraad van de respondenten, hoe nuttiger de opleiding wordt geacht bij het uitoefenen van het beroep.

¼ van de handelaren spreekt 2 talen

De enquête leert dat bijna 60% van de handelaren één taal hanteert in het contact met de klanten. Ongeveer 25% spreekt twee talen. 

Ongeveer alle ondervraagde ondernemers spreken Frans. Bijna een derde van de handelaars beheerst ook Engels, gevolgd door een beperkt aandeel handelaren dat ook Nederlands en Arabisch praat.

40% van de handelaren is van buitenlandse origine

Via de enquête werden ongeveer 30 verschillende talen in kaart gebracht, die gebruikt worden in het contact met de klanten.

Deze talen verwijzen rechtstreeks naar de roots van de ondernemer. De enquête leert dat meer dan 40% van de respondenten van buitenlandse origine is, goed voor een totaal van 51 verschillende nationaliteiten. Een heel diverse samenstelling dus. Een drietal nationaliteiten is sterk vertegenwoordigd in Brussel: Marokkaans (20% van de niet-Belgische ondernemers), Frans en Turks (telkens 10% van de niet-Belgische ondernemers).

Een echte diversiteit aan profielen

Sommige handelscategorieën en wijken in Brussels worden gekenmerkt door een specifiek socio-demografisch profiel. Toch wijzen de bevindingen op echte diversiteit onder de handelaars en retail-ondernemers in Brussel.

Desondanks blijft het absoluut noodzakelijk om bedrijfsondersteunende services te blijven garanderen voor iedereen, ongeacht de herkomst, het opleidingsniveau of de leeftijd.

Stijgende vraag naar opleiding en coaching

Uit de enquête blijkt dat beroepsopleidingen – en vooral extra bijscholing en coaching – door de respondenten als heel nuttig worden ervaren. Tegelijk is het raadzaam om – vooral jongeren die zich aangetrokken voelen tot het ondernemerschap – te informeren en overtuigen van de juiste opleidingskeuzes, om het succes van hun onderneming op lange termijn te waarborgen.