Ondernemende vrouwen, een reis rond de wereld: Berlijn (5/5)

Duitsland heeft 16 jaar lang een vrouwelijke kanselier gehad – samen met andere prominente politieke functies ingevuld door vrouwen – maar de economie en de samenleving zijn nog steeds vrij conservatief.

“Zowel het onderwijssysteem als het fiscale stelsel gaan nog altijd uit van het principe dat de man de voornaamste kostwinner is van het gezin, terwijl de vrouw voor de kinderen zorgt. Het aandeel vrouwen in de raden van bestuur van grote bedrijven bedroeg in 2019 slechts 14,6%.

De Duitse start-upwereld is dus voornamelijk een mannelijk gegeven; slechts 15,7% van de opgerichte bedrijven wordt door vrouwen geleid.”

Hindernissen: de Doppelbelastung

Het evenwicht tussen werk en gezinsleven blijft een enorme uitdaging voor Duitse vrouwen, wegens de zogenaamde “Doppelbelastung”: er wordt immers nog altijd van uitgegaan dat de opvoeding van de kinderen de verantwoordelijkheid van de moeder is. Dat is een enorm obstakel voor het vrouwelijk ondernemerschap in Duitsland.

Met het huidige systeem van de crèches kunnen vrouwen met kinderen niet voltijds gaan werken.

Het corona-effect

Vrouwen hadden het meest te lijden onder de pandemie: 27% van de vrouwen verminderde hun aantal werkuren, tegenover 16% van de mannen. Er was een duidelijke toename van het aantal burn-outs bij vrouwen, die vaker thuisbleven om voor de kinderen te zorgen. Dat was vooral het geval tijdens de periodes waarin de crèches en scholen gesloten waren. Bovendien is het uitkijken voor negatieve langetermijneffecten op de carrière van vrouwen – aangezien ze bovengemiddeld actief zijn in zwaar getroffen sectoren. Herstel is niet altijd evident. Daarom is er nu al sprake van het ‘terugdraaien’ van de gelijkheid van mannen en vrouwen.

Vorderingen: microkrediet en netwerken

Vrouwelijke ondernemers zijn vooral gemotiveerd om duurzaam en sociaal te ondernemen. Daarom zijn er heel wat vrouwelijke bedrijven met gepersonaliseerde diensten, in de domeinen van het onderwijs en de gezondheidszorg, of zien we een combinatie van hobby’s en werk (bv. breiwerk, naaiwerk …).

Duitsland is een federale staat, met bijgevolg heel wat clusters en verenigingen die het vrouwelijk ondernemerschap ondersteunen in elke gefedereerde entiteit:

• Startseite | Gründerinnenportal:portaalsite voor vrouwelijk ondernemerschap van het federale ministerie. Elke gefedereerde entiteit kent haar eigen initiatieven. Bovendien zijn er overal in het land netwerken voor vrouwelijk ondernemerschap ontstaan.
• Mikrokreditfonds Deutschland: federaal systeem voor microkredieten om micro-ondernemingen te steunen die geen toegang hebben tot klassieke financiering (jonge, kleine ondernemingen, vrouwen, creatieve zelfstandigen, jongeren met een migratieachtergrond).

• Mikromezzaninfonds: levert een verborgen participatie tot maximaal € 50.000 voor kmo’s en voor de oprichting van bedrijven. Doelgroep van dit fonds: opleidingsbedrijven, vrouwelijk ondernemerschap, immigranten, werklozen.