Brussel en zijn handelspartners – focus op Oekraïne

Drie kwartalen na de start van de Russische invasie in Oekraïne is het nog steeds moeilijk een effectieve balans op te maken van de impact op de Europese, Belgische, en Brusselse economie. Sinds de oorlog is er een hoge inflatie (11%), sterk stijgende energieprijzen, een stijging in prijs van en een tekort aan grondstoffen en vooral granen.

Relatie met Oekraïne

Voor de inval van Rusland op Oekraïens grondgebied onderhield het Brussels Hoofdstedelijk gewest een standvastige relatie met Oekraïne die sinds 2016 alleen maar is gestegen met een positieve handelsbalans van 1.730.418 EUR naar 31.187.368 EUR in 2021. Het zijn vooral  chemische en aanverwante producten die het grootste deel uitmaken van de goederenexport, gevolgd door een kleiner aandeel rollend materieel. Op gewestelijk niveau gaat de goederenimport vanuit Oekraïne vooral over diverse goederen en producten zoals lederwaren, dierenhuiden, en hout. Ook de import van graan zorgt voor een groot probleem voor de Belgische en met uitbreiding Europese markt. Daarnaast zijn het vooral diensten die een belangrijk deel uitmaken van de internationale handelsrelaties met buitenlandse partners. In 2021 was Oekraïne het 33ste belangrijkste land waarnaar België[1] diensten uitvoerde. De waarde  van deze export bedroeg 330 miljoen euro, of 0,3% van het totale aandeel van de door België uitgevoerde diensten.

In het eerste semester van 2022 bedroeg de handelsbalans tussen Oekraïne en onze regio 12.486.364 EUR, met een goederenexport van 12.844.950 EUR en een goederenimport van 358.586 EUR. De goederenexport in chemische en aanverwante producten is sterk gedaald van 15.632.224 EUR naar 6.433.269 EUR, waar het aandeel in diverse producten enorm sterk is gestegen van 4.844 EUR naar 4.751.396 EUR. De categorieën in goederenimport blijven gelijk.

De sancties van de Europese Unie & hun impact

Op 6 oktober heeft de EU, vanwege de oorlogsescalatie en illegale annexatie van verschillende gebieden in Oekraïne, een achtste sanctiepakket voor Rusland aangenomen. Deze bestaat uit aanvullende import- en exportverboden, een prijsplafond voor het transport van Russische olie naar derde landen, en de mogelijkheid voor de om makkelijker maatregelen te treffen tegen partijen die de sancties ontwijken. De belangrijkste maatregelen zijn de volgende: een importverbod op staalproducten; houtpulp, papier, plastics, onderdelen voor de juwelenindustrie, cosmetica, en sigaretten. Verder is er ook een exportverbod op civiele wapentuigen, goederen die militair gebruikt kunnen worden, chemicaliën die tijdens de oorlog gebruikt kunnen worden, en diensten in de architectuur- en, IT-sector, alsook ingenieursdiensten, en juridische adviesdiensten.

Er wordt voorspeld dat de sancties van de Europese Unie een groot negatief effect zullen hebben op de Russische economie. De Europese Commissie verwacht dat het bruto binnenlands product met meer dan 11% zal dalen, de grootste bbp-daling sinds het begin van de Sovjet-Unie. Volgens Rosstat bevindt Rusland zich nu officieel in een recessie.

Brussel en de wereld

Wat de toekomstige handelsrelaties met Rusland en Oekraïne zullen zijn is nog niet duidelijk. De effecten van de sancties, maar ook de opbouw van economische relaties met Oekraïne, het kandidaat-lidmaatschap voor de EU, en de aanvraag tot een versnelde toetreding tot de NAVO, zijn factoren die allemaal moeten worden meegenomen.

Voor meer informatie over de relatie tussen België of het Brussels Hoofdstedelijk Gewest met Oekraïne kunt u de laatste versie van “Brussel en de wereld” in de bibliotheek van analytics.brussels consulteren. Ook voor informatie over de relaties met andere landen of algemene cijfers op vlak van goederenexport, goederenimport en handel van diensten  van het Gewest kunt u er terecht. 

Brussel en de wereld – statistieken per land

Bronnen

Voor uitgebreide informatie over het sanctiepakket van de Europese Unie, en de gevolgen voor bedrijven binnen de EU kunt u de website van de Europese Commissie raadplegen

Gevolgen van de Russische sancties op de economie

Algemene uitleg van de Russische sancties over Oekraïne

Gevolgen van de Russische sancties op Belgische bedrijven

[1] Gegevens over de uitvoer van diensten naar elk land zijn alleen op nationaal niveau beschikbaar.