Het ATA-carnet: uniform douanedocument voor exporteurs

Het exportklimaat blijft ook tijdens de zomer van 2020 een lastig verhaal, wegens de beperkingen die het coronavirus oplegt. Toch worden zaken- en prospectiereizen in het buitenland langzaam hervat. Heb je plannen om binnenkort naar het buitenland te reizen met een selectie of een aantal stalen van je productgamma? Dan kan een ATA-carnet (of carnet ATA) je een hoop moeite, tijd en geld besparen bij de douane in het buitenland.

Wat is een ATA-carnet?

Het ATA-carnet is een uniform douanedocument waarmee je tijdelijk goederen kunt invoeren in niet-EU-landen – of soortgelijke regio’s die lid zijn van het ATA-netwerk. Bovendien betaal je geen douanerechten, btw of belastingen.

Momenteel zijn 71 landen lid van het ATA-netwerk, waarvan 44 landen buiten de EU. De volledige lijst met landen.

Hou er rekening mee dat het carnet ook kan worden gebruikt in landen die geen lid zijn van het netwerk. In dit geval wordt de exporteur niet vrijgesteld van de klassieke ‘vergunning tijdelijke invoer’. Toch zal het carnet hem/haar toch vrijstellen van invoerrechten bij de terugkeer van de goederen naar België. In dat geval moet het ATA-carnet voor vertrek gevalideerd worden door een plaatselijk douanekantoor.

Wanneer kan je gebruik maken van het ATA-carnet?

Het ATA-carnet kan afgeleverd worden in verschillende omstandigheden. De drie belangrijkste:

• Beurzen, tentoonstellingen en soortgelijke evenementen: goederen of producten die worden geëxposeerd, gedemonstreerd of gebruikt op expo’s, beurzen, congressen of soortgelijke evenementen.
• Commerciële stalen of monsters: deze dienen als vertegenwoordiging van goederen die al op de markt zijn, of modellen van goederen die bestemd zijn voor productie.
• Professionele uitrusting: goederen die omwille van een beroep, handel of bedrijf nodig zijn om specifieke werkzaamheden in het land van invoer te kunnen verrichten. Voertuigen zijn normaal gesproken niet gedekt door een ATA-carnet, met uitzondering van wedstrijdauto’s, motorfietsen en voertuigen aangepast aan de uitoefening van een beroepsactiviteit.

Een ATA-carnet is één jaar geldig en kan alleen worden gebruikt in landen die het ATA-verdrag hebben ondertekend.  Het uitreiken van ATA-carnets valt onder de exclusieve bevoegdheid van de Kamers van Koophandel in België.

Wat zijn de voordelen van dit document?

Voor de exporteur betekent een ATA-carnet een aanzienlijke kostenbesparing, aangezien het de exporteur vrijstelt van douanerechten en belastingen in de landen van het ATA-netwerk. Maar dat is niet alles. Het ATA-carnet heeft nog andere troeven:

• Je kent op voorhand de douaneformaliteiten, zonder extra kosten of garanties. Wat overblijft, is de aankoopprijs van het ATA-carnet bij de Kamer van Koophandel. Deze aankoopprijs is afhankelijk van de waarde van de gedekte goederen en het aantal landen dat je wil bezoeken.
• Je kan meerdere ‘derde landen’ bezoeken met één enkel douanedocument, vanaf het moment van uitvoer uit België tot het moment van herinvoer in België (of een andere EU-lidstaat).
• Het ATA-carnet is bruikbaar voor meerdere reizen gedurende het jaar dat het geldig is.
• Goederen kunnen zonder vertraging of douaneproblemen naar België terugkeren.
• Je vermijdt verschillende lokale invoerprocedures, want de ATA-regels zijn overal gelijk.

Ondertussen is het ATA-carnet bijna helemaal gedigitaliseerd, dankzij een proefproject van de Kamer van Koophandel en de EU-commissie, waar Belgische Kamers van Koophandel actief aan bijdragen.

Hoeveel kost een ATA-carnet?

De kostprijs van een ATA-carnet is afhankelijk van de waarde van de goederen die erdoor worden gedekt en het aantal reizen. Het is dus niet gratis, maar het kost ongetwijfeld een pak minder tijd (en geld) dan het volgen van de traditionele douaneprocedures in de verschillende landen van bestemming. 

Een ATA-carnet aanvragen

De Brusselse Kamer van Koophandel (BECI) begeleidt je bij het indienen van je aanvraag. Neem gerust contact op met het team voor vragen over de specifieke voorwaarden. Zij helpen en begeleiden je bij het aanvragen van een ATA-carnet!