Digitaal ondernemen: (ook) een zaak van vrouwen
Op 7 december 2021 zond RTBF ‘Casser les Codes’ uit, een spraakmakende documentaire van Safia Kessas, een Brusselse journaliste, schrijfster en regisseuse. Het onderwerp van de film: in de ICT-sector zijn amper vrouwen actief – die bovendien af te rekenen hebben met tal van vooroordelen. Een bijzonder ontnuchterende vaststelling. In Brussel gaan vandaag stemmen op om de trend te keren en meer vrouwen warm te maken voor een job in de sector.
Interviews met Julie Foulon van GIRLEEK, Assia Mezraui van BubbleTech en Isabelle Grippa, CEO van hub.brussels
De docu van Safia Kassas – gerealiseerd met steun van onder meer het CIBG, hub.brussels en Innoviris – beschrijft de carrières van toonaangevende vrouwen in de tech-sector. De film zoomt in op hun respectievelijke carrières, in een sector waar de vooroordelen (nog altijd) welig tieren.
In haar film, schuift de filmmaakster enkele rolmodellen vaar voren. Dat is een bewuste keuze, om andere vrouwen te wijzen op het bijzondere potentieel van de zogenaamde STEM-beroepen (Science – Technology – Engineering – Mathematics). Voor een aantal vrouwen die al aan de slag zijn in de sector, is het nodig om een stap verder te gaan.
Minder ‘Pink washing’, meer actie
“We beseffen het al een tiental jaar: we moeten iets doen. Rolmodellen zijn dus onmisbaar. Maar behalve inspireren, moeten we ook actie ondernemen,” zegt Julie Foulon, oprichtster van GIRLEEK en Project Builder bij Femmes Fières. Julie is al meer dan 10 jaar aan de slag in de tech-sector. “Eén constante: er zijn veel campagnes en events die het probleem in kaart brengen, maar het niet rechtstreeks aanpakken. Het resultaat: een aanzienlijke, wereldwijde achteruitgang van het aandeel vrouwen in de bèta/technische beroepen.”
In 2016 lag Julie mee aan de basis van het internationaal gerenommeerde MolenGeek. Voordien, in 2011, lanceerde ze haar eigen opleidingsbureau voor digitale marketing, volledig gericht op vrouwen. “Veel vrouwen weten niet dat ze in aanmerking voor zo’n baan; ze hebben onvoldoende toegang tot informatie. Het is aan ons om ze actief op te zoeken en ervoor te zorgen dat hun talent ontdekt en ontwikkeld wordt.”
GIRLEEK organiseert drie keer per week gratis webinars, om concrete vaardigheden aan te leren. Alles verloopt online, om een zo breed mogelijk publiek te bereiken.
Vrouwen, een minderheid die er geen is
“We hebben het altijd over het helpen van minderheden. Maar vrouwen zijn GEEN minderheid,” zegt de oprichtster van Girleek. “Wij worden onzichtbaar gemaakt, terwijl we de helft van de wereldbevolking vertegenwoordigen. Vrouwen verdienen het dus om voluit gesteund te worden.”
Assia Mezraui, oprichter van het digital agency BubbleTech, is het volmondig eens met dat standpunt. “Op het terrein en in de realiteit is het digitale aspect lang niet altijd toegankelijk voor iedereen. Zo krijgen veel studenten tal van opleidingen aangeboden in de horeca of de kinderopvang… Terwijl je digitale skills heel snel en on-the-job kan aanleren. Zelfs als je een andere taal spreekt! Maar ook bij jongeren heerst vaak een negatief beeld van een job in IT of communicatie, als zou het geestdodend werk zijn voor nerds. Tenslotte is er in het leerplan van de middelbare scholen weinig of geen plaats voor vakken of cursussen over programmeren.
Hey Google
Assia Mezraui begon eerder toevallig met coderen en programmeren. Na een probleem met haar stembanden moest ze noodgedwongen op zoek naar een andere passie en bezigheid. “Ibrahim Ouassari, een vriend en tegelijk mede-initiatiefnemer van MolenGeek, daagde me uit voor programmeercursus voor 25-plussers. De eerste lessen waren behoorlijk slopend; ik werd gebombardeerd met volstrekt nieuwe en abstracte materie. Maar ik zette door. Naarmate de cursus vorderde, vielen de puzzelstukjes in elkaar. Ik voelde dat ik heel snel heel veel kon bijleren, dat gaf een kick. Code is eigenlijk gewoon een taal, net als alle andere. Die taal wilde ik heel graag begrijpen en uiteindelijk ook gebruiken.”
Uit haar passie voor programmeren is uiteindelijk BubbleTech geboren, een web- en design-agency.
“ALLES vind je vandaag op het web,” is de enthousiaste reactie Assia. “Wanneer mijn dochters me iets vragen dat ik niet weet, zeg ik steevast: ‘vraag het aan Google’. Ik vind dat het internet synoniem staat met emancipatie; een sleutel die ontelbaar veel deuren kan openen, voor wie er naar op zoek wil.”
Moeder zijn heeft Assia nooit tegengehouden in het realiseren van haar ambitieuze plannen. “Het is net alsof we moeten kiezen. Maar je moet bepaalde ideeën en taboes kunnen overwinnen, zonder je schuldig te moeten voelen. Het komt erop neer een evenwicht te vinden tussen je privéleven en je passie. Het is moeilijker zonder gezin om je heen. Anders is er niets dat moeders aanmoedigt om ondernemer te worden, of een IT-opleiding te volgen. Korte cursussen in codering en development zijn heel intens, het tempo ligt bijzonder hoog. Je moet er dus echt in blijven geloven en er voluit voor gaan.”
Vooral vrouwen blijven vandaag hardnekkig kampen met het zogenaamde oplichters- of bedriegerssyndroom – het geloof dat ze succes niet verdienen, ondanks hun competenties. “Het diploma krijgt nog altijd voorrang op ervaring, vooral in de tech-sector. Een vrouw zal zich meer en harder moeten bewijzen dan een man, vertrekkend vanuit dezelfde vaardigheden.”
Assia hoeft zich niet langer te bewijzen, haar reputatie heeft ze te danken aan mond-aan-mondreclame. In een wereld die nog steeds overwegend mannelijk is. “Maar vandaag zie ik meer en meer vrouwen die ondernemer willen worden. Toch telt de tech-sector nog steeds veel te weinig vrouwen. In de marketing-, design- of communicatiesector liggen de verhoudingen beter, maar dat staat in schril contrast met web development. In bepaalde niches is het nog erger, zoals kunstmatige intelligentie, cyberbeveiliging of blockchain-technologie. Tijdens mijn cursus telde ik 13 jongens en 4 meisjes. Geen van de andere meisjes stroomde door naar een job in de IT-sector.”
Brussel, lanceerplatform voor IT
“In België hebben we geluk: je hebt het recht om jezelf te lanceren als ondernemer, terwijl je kan steunen op een werkloosheidsuitkering. Er is dus steun, voor wie de weg ernaartoe weet te vinden.
Organisaties zoals finance&invest of BeAngels bijvoorbeeld, steunen en financieren projecten waarin vrouwen de leiding nemen.
“Er bestaan vandaag heel wat privé- en overheidsinitiatieven die vrouwelijke ondernemers ondersteunen en begeleiden. Maar ze zijn niet zichtbaar of tastbaar genoeg,” zegt Isabelle Grippa, CEO van hub.brussels. “Het is onze verantwoordelijkheid om deze projecten beter in de kijker te zetten en de drempel te verlagen. In deze context hebben we bij hub.brussels onze capaciteit versterkt, omtrent sensibilisering rond ondernemerschap. Zo focussen we bijvoorbeeld op meer promotie en exposure voor onze verschillende ondersteunende diensten, financieringsmogelijkheden en opleidingen – zoals GIRLEEK. We willen tonen dat er een enorm potentieel is voor vrouwelijke ondernemers, ook in de ICT-sector!”
Assia besluit: “Mijn vrienden en familie zeiden dat ik gek was om een eigen bedrijf te beginnen. Maar wat is er mooier dan je dromen en ideeën realiseren?”
