Cleantech: de drijvende kracht van duurzame innovatie in Brussel en wereldwijd

Cleantech groeit razendsnel en speelt een sleutelrol in de groene transitie. Wat zijn de nieuwste trends, en hoe doet Brussel het in deze innovatieve sector? In dit artikel duiken we in de nieuwste trends, van AI-netwerken tot duurzaam bouwen, wereldwijd én in het Brussels Hoofdstedelijke Gewest.  

Cleantech, of schone technologie, verwijst naar innovaties die gericht zijn op het verminderen van belasting van het milieu en het bevorderen van duurzame economische groei. Dit omvat onder andere hernieuwbare energie, circulaire economie, slimme mobiliteit en energie-efficiënte technologieën. Belangrijke sub sectoren binnen de cleantech sector zijn zonnepanelen, waterstof, windenergie, batterijen, warmtepompen… en veel meer. 

Cleantech innovaties: wereldwijde koplopers en regionale verschillen   

Volgens het Internationaal Energieagentschap (IEA) zal de wereldwijde cleantech-markt tegen 2035 verdrievoudigen tot bijna 2 miljard dollar. China en de VS zijn de voortrekkers als het gaat om cleantech, zoals bijvoorbeeld de productie en het gebruik van zonne-energie.

Beide landen domineren niet alleen het cleantech-gebruik, maar ook het ecosysteem eromheen. Samen zijn ze goed voor meer dan 45% van alle startups in de sector, gevolgd door Canada en Duitsland. Op dit moment leidt China ook de productie van zonne-energie.  

Duitsland is een centrale hub voor de sector en herbergt het hoogste aantal faciliteiten voor productie in totaal en in bijna alle verschillende categorieën van de technologieën. Volgens research organisatie Breugel telt ons continent meer dan 400 fabrieken voor schone technologie.  

Opvallend genoeg wordt zonne-energie in Europa vaker gebruikt in Noordwest-Europese landen zoals Nederland, Duitsland en Oostenrijk dan in het zonnige zuiden. Noord-Europese landen zijn ook koplopers op het gebied van windenergie, met Zweden, Denemarken en Finland als top 3. Tot slot zijn Scandinavische en Noordwest-Europese landen ook koplopers in de Elektrische voertuigen -sector. 

Enkele trends en ontwikkelingen onder de loep 

Meer en meer investeringen in cleantech 

In 2025 zal schone energietechnologie voor het eerst de investeringen in upstream olie en gas overtreffen. Zon-PV (zonnepanelen) zal goed zijn voor de helft van alle investeringen in schone energie en twee derde van de geïnstalleerde megawatts. Verwacht wordt dat de uitgaven aan energietechnologie, inclusief hernieuwbare energieopwekking, opslag, groene waterstofproductie en Carbon Capture en Storage, zullen oplopen tot 670 miljard dollar wereldwijd. 

In Brussel blijft cleantech in volle ontwikkeling, met stevige investeringen in de sector. Liefst 40% van de cleantech-bedrijven werd de afgelopen vijf jaar opgericht, en samen haalden ze meer dan 135 miljoen euro aan investeringen op. Bovendien biedt de sector aan meer dan 1000 personen werk binnen het Gewest.  

AI als gamechanger 

Kunstmatige intelligentie (AI) wordt een steeds belangrijkere factor in cleantech. Hoewel AI zelf energie verbruikt, draagt het ook bij aan efficiënter netbeheer en helpt risico’s te beperken die ontstaan door verschillen tussen voorspelde en werkelijke energieproductie, soms oplopend tot 700%. 

Brussel is een belangrijke speler in de AI en digitale sector. 25% of 30,000 van de Belgische ICT jobs zijn gevestigd in Brussel, en maar liefst 1/3 van de startups bevinden zich in ons Gewest. Door het sterke startup ecosysteem, en sterke roots die terug te vinden zijn in de academische wereld, is er veel ruimte voor ontwikkeling binnen het AI-ecosysteem.  

Supplychains blijven een invloed hebben 

Het overaanbod van cleantechapparatuur uit China oefent druk uit op de internationale markten, met name in de sectoren zonne-energie, windenergie en batterijen. De afgelopen twee jaar heeft de snelle expansie van cleantech toeleveringsketens de marktvraag overtroffen, wat heeft geleid tot aanzienlijke prijsdalingen in 2023 en 2024. Hoewel deze prijsdalingen naar verwachting zullen afzwakken in 2025, zullen de gevolgen van het overaanbod nog steeds voelbaar zijn. 

Internationale ketens zijn essentieel voor België, dat één van de topconsumenten is op het vlak van zonne-energieverbruik per capita (4e in Europa) en voor ingezette elektrische voertuigen per hoofd van de bevolking (6e in Europa).   

Niet alleen deze technologieën zijn top notch, maar ook ecobouwen is een sterkte voor het Gewest binnen de cleantech sector. In 2015 werd Brussel de eerste regio ter wereld die de Passive House-standaard vereiste voor alle nieuwe gebouwen. Het resultaat was een snelle toename van passiefgebouwen, duizenden nieuwe banen en een aanzienlijke afname van de CO2-uitstoot. 

Hoe kunnen we je helpen?  

Meer weten over hoe hub.brussels je bedrijf in de cleantech-sector kan ondersteunen?  

👉 Neem een kijkje op onze website hub.info voor meer informatie.  

Zin om je cleantechbedrijf internationaal te ontwikkelen?  

👉 Zet je eerste stappen op het wereldtoneel met de hulp van ons Internationaal Netwerk! Ontmoet de leden persoonlijk op 20 mei op de Brussels Exporters Day!