Bedrijfsovernames en participatief bestuur: een nieuw economisch model

Overnemen: ook dat is ondernemen. In het kader van het door het Gewest gelanceerde relance- en herontwikkelingsplan om de pandemie het hoofd te bieden, werd hub.brussels eind oktober 2020 belast met de opdracht projecten te ondersteunen voor de overname van bedrijven in moeilijkheden door/met hun werknemers. Hieruit werd Rengo geboren, de feniks van het Brusselse bedrijfsleven. We zijn nu anderhalf jaar verder. Is de uitdaging geslaagd?

Tussen nu en 2025 staan er ruim tienduizend bedrijfsovernames op til. hub.brussels heeft daarom de opdracht gekregen om projecten te ondersteunen voor de overname van Brusselse bedrijven in moeilijkheden door hun eigen werknemers.

Het agentschap biedt zelf een brede ondersteuning (retail, business & finance, overheidssteun, stedenbouwkundige-en milieuvergunningen) en doet een beroep op externe consultants voor specifiekere thema’s (juridisch, bedrijfsbestuur- en democratisering, duurzaamheid …)

Dit mechanisme was bedoeld als aanvulling op wat al was opgezet via Reload Yourself, een nieuwe Brusselse coöperatieve voor de overname en doorstart van bedrijfsactiviteiten, die steun biedt aan geïnteresseerde ondernemers.

Van faillissement naar herstel, van Caméléon naar Rengo

Caméléon, opgericht in 1988, is actief in de verkoop van “outlet”-kleding. Na een snelle groei in het begin van de jaren 2000 opende het bedrijf in 2009 zijn vestiging in Sint-Lambrechts-Woluwe (8.000 m²), op een terrein van citydev.brussels.

Het bedrijf onderging vervolgens een procedure van gerechtelijke reorganisatie (PGR) in 2014, na een daling van het verkoopvolume en een mislukking van de onlineverkoopstrategie. Na deze PGR droeg Caméléon de onlineverkoop over aan Vente-Exclusive.com (nu Veepee).

In 2016 werd Caméléon met de tussenkomst van finance&invest.brussels geherfinancierd met het oog op een hernieuwde groei. Na een heropleving van de activiteit deed de outletketen een beroep op het Gewest om in 2018 naar een extra locatie in de buurt van Ukkel te zoeken. Dat project kwam niet van de grond.

Begin 2020 kende Caméléon grote financiële moeilijkheden. De gevolgen van Covid-19 en de lockdown in het voorjaar van 2020 deden Caméléon nog verder de das om, zodat het bedrijf in de zomer van 2020 een bedrijfsbemiddelaar inschakelde om alle mogelijke overlevingspistes te bestuderen. Op 6 november 2020 vroeg de onderneming het faillissement aan.

Door en voor werknemers

Een deel van het personeel van Caméléon en twee Brusselse ondernemers besloten op dat moment om samen de schouders te zetten onder een bedrijfsovernameproject, zonder de voormalige leiding daarbij te betrekken, maar met de ambitie om een participatief bestuur in te stellen. Het is in dit kader dat JobYourself en hub.brussels hen sinds november 2020 begeleiden. Om dit pilootproject tot een goed einde te brengen, richtte hub.brussels een opvolgingscomité op, bestaande uit het kabinet-Trachte, en uit Job Yourself/Reload Yourself/, Finance&invest.brussels, een universitaire expert van de UCLouvain en hub.brussels.

Uit deze synergie ontstond de firma Rengo, wat wedergeboorte betekent. En ze doet haar naam zeker alle eer aan …